Στόχοι μείωσης των εκπομπών
Από το 2028 όλα τα καινούρια κτίρια θα πρέπει να έχουν μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η αντίστοιχη προθεσμία για κτίρια που στεγάζουν, χρησιμοποιούνται, ή ανήκουν σε δημόσιες αρχές θεσπίζεται για το 2026. Όλα τα νέα κτίρια θα πρέπει να είναι εξοπλισμένα με τεχνολογίες συλλογής ηλιακής ενέργειας έως το 2028, εφόσον αυτό είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό, ενώ τα κτίρια κατοικιών που υποβάλλονται σε μεγάλης κλίμακας ανακαίνιση θα έχουν προθεσμία έως το 2032.
Στην κλίμακα ενεργειακής απόδοσης από το Α έως το G, τα κτίρια κατοικιών θα πρέπει να επιτύχουν την κατάταξή τους, τουλάχιστον, στην κατηγορία Ε έως το 2030 και στην D έως το 2033. Η κατηγορία G αντιστοιχεί στο 15% των κτιρίων ενός κράτους μέλους με τις χειρότερες επιδόσεις. (Σημ. Στις δύο κατώτερες βαθμίδες F και G κατατάσσεται σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των παλαιών κτιρίων της χώρας μας!). Τα μη οικιστικά και τα δημόσια κτίρια θα πρέπει να ανήκουν στις σχετικές κατηγορίες έως το 2027 και το 2030 αντίστοιχα. Η αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης (η οποία μπορεί να λάβει τη μορφή μονωτικών εργασιών ή βελτίωσης του συστήματος θέρμανσης) θα πραγματοποιείται όταν ένα κτίριο πωλείται ή υποβάλλεται σε σημαντική ανακαίνιση ή, εάν ενοικιάζεται, όταν υπογράφεται νέο συμβόλαιο μίσθωσης.
Τα μέτρα που απαιτούνται για την επίτευξη αυτών των στόχων θα καθοριστούν από τα κράτη μέλη στα λεγόμενα εθνικά σχέδια ανακαίνισης.
Μέτρα στήριξης για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας
Τα εθνικά σχέδια ανακαίνισης θα πρέπει να περιλαμβάνουν μηχανισμούς στήριξης που θα διευκολύνουν την πρόσβαση σε επιχορηγήσεις και χρηματοδότηση. Τα κράτη μέλη οφείλουν επίσης να δημιουργήσουν σημεία δωρεάν πληροφόρησης και να θεσπίσουν προγράμματα ανακαίνισης με ουδέτερο κόστος. Θα πρέπει επίσης να προσφέρουν χρηματοδότηση που θα πριμοδοτεί τις ριζικές ανακαινίσεις, ιδίως για τα κτίρια με τις χειρότερες επιδόσεις, ενώ εξειδικευμένες επιχορηγήσεις και επιδοτήσεις θα πρέπει να παρέχονται σε ευάλωτα νοικοκυριά.
Ποιοι εξαιρούνται από τους νέους κανόνες
Από τους νέους κανόνες θα εξαιρούνται τα κτίρια μνημειακού χαρακτήρα. Κατά περίπτωση, οι χώρες της ΕΕ μπορούν επίσης να αποφασίζουν να εξαιρούνται κτίρια που προστατεύονται για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική ή ιστορική τους αξία, τεχνικά κτίρια, κτίρια που χρησιμοποιούνται προσωρινά, καθώς και εκκλησίες και χώροι λατρείας. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να εξαιρούν τις δημόσιες κοινωνικές κατοικίες, όπου οι ανακαινίσεις θα οδηγούσαν σε αυξήσεις ενοικίων που δεν μπορούν να αντισταθμιστούν από την εξοικονόμηση στους λογαριασμούς ενέργειας.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης να επιτραπεί στα κράτη μέλη να προσαρμόζουν τους νέους στόχους σε περιορισμένο ποσοστό κτιρίων ανάλογα με την οικονομική και τεχνική σκοπιμότητα των ανακαινίσεων και τη διαθεσιμότητα ειδικευμένου εργατικού δυναμικού.
Δηλώσεις
Ο εισηγητής για την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων Ciarán Cuffe (Πράσινοι, Ιρλανδία) δήλωσε: «Η εκτόξευση των τιμών της ενέργειας μας εφιστά την προσοχή στην ενεργειακή απόδοση και την εξοικονόμηση ενέργειας. Βελτιώνοντας την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων στην Ευρώπη θα μειώσει τους λογαριασμούς μας αλλά και την εξάρτησή μας από τις εισαγωγές. Θέλουμε η οδηγία να ελαττώσει την ενεργειακή φτώχεια και τις εκπομπές, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα καλύτερης ποιότητας εσωτερικούς χώρους για την υγεία όλων. Η αναπτυξιακή αυτή στρατηγική για την Ευρώπη θα δημιουργήσει εκατοντάδες χιλιάδες καλής ποιότητας δουλειές σε τοπικό επίπεδο στους τομείς των κατασκευών, των ανακαινίσεων, αλλά και των ΑΠΕ, βελτιώνοντας την ευμάρεια εκατομμυρίων Ευρωπαίων».
Επόμενα βήματα
Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του με 343 ψήφους υπέρ, 216 ψήφους κατά και 78 αποχές. Οι ευρωβουλευτές θα αρχίσουν τώρα διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο για να συμφωνήσουν επί της τελικής μορφής της νομοθεσίας.
Σχετικές πληροφορίες
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κτίρια στην ΕΕ ευθύνονται για το 40% της ενεργειακής μας κατανάλωσης και το 36% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Στις 15 Δεκεμβρίου 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε πρόταση για την αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων στο πλαίσιο του πακέτου «Fit for 55». Η νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για το κλίμα που εγκρίθηκε το 2021 κατοχύρωσε στο ευρωπαϊκό δίκαιο τόσο τους στόχους για το 2030 όσο και τους στόχους για το 2050.
Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ UIPI
EPBD: Η ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εγκρίνει τη φιλόδοξη οδηγία για τα κτίρια
Βρυξέλλες, 14 Μαρτίου 2023 – Η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (EPBD) την Τρίτη (14 Μαρτίου), αυξάνοντας τη φιλοδοξία της Επιτροπής ενόψει των διαπραγματεύσεων με τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Το κείμενο εγκρίθηκε με 343 ψήφους υπέρ, 216 κατά και 78 αποχές. Σύμφωνα με το κείμενο του Κοινοβουλίου, όλα τα νέα κτίρια θα πρέπει να είναι κλιματικά ουδέτερα έως το 2028 το αργότερο, ενώ τα υπάρχοντα κτίρια θα πρέπει να συμμορφώνονται με τα πρότυπα ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης που ορίζονται σε επίπεδο ΕΕ ή σε εθνικό επίπεδο για να επιτύχουν την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Το Κοινοβούλιο ζητά όλα τα υπάρχοντα κτίρια να επιτύχουν τουλάχιστον κατηγορία απόδοσης E έως το 2030 και D έως το 2033 – τα μη οικιστικά κτίρια και τα δημόσια πρέπει να φτάσουν αυτά τα πρότυπα έως το 2027 και το 2030 αντίστοιχα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ορίσουν υψηλότερα πρότυπα για αυτά τα κτίρια μετά την ημερομηνία αυτή και για το υπόλοιπο απόθεμα.
Το κείμενο που εγκρίθηκε από την Επιτροπή ITRE τον Φεβρουάριο αναγνωρίζει μερικές αξιοσημείωτες εξαιρέσεις λόγω της ψηφοφορίας στην Ολομέλεια. Αυτό περιλαμβάνει μια ευρύτερη εξαίρεση για μη καταχωρισμένα κτίρια πολιτιστικής κληρονομιάς ως αποτέλεσμα τροποποίησης της Ολομέλειας που κατέθεσε ο Γάλλος συντηρητικός ευρωβουλευτής François-Xavier Bellamy. Μια άλλη τροπολογία, που κατέθεσε ο Γερμανός Φιλελεύθερος ευρωβουλευτής Andreas Glück φαίνεται να παρέχει στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά την ανάπτυξη της υποδομής EV.
Η Emmanuelle Causse, Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων (UIPI) σχολίασε:
«Το περασμένο έτος έδειξε ότι πρόκειται για έναν εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα, τόσο σε τεχνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Οι εθνικές και τοπικές ενώσεις μας ιδιοοκτητών ακινήτων δέχονται όλο και περισσότερες κλήσεις από ενδιαφερόμενους πολίτες για το θέμα. Μετά την ψηφοφορία στην Επιτροπή ITRE στις αρχές Φεβρουαρίου, η προσοχή των μέσων ενημέρωσης αυξάνεται επίσης σε όλη την Ευρώπη. Το αναδιατυπωμένο EPBD είναι πράγματι μια αλλαγή παραδείγματος από τον καθορισμό φιλόδοξων στόχων σε συγκεκριμένο αντίκτυπο στους πολίτες, το κτιριακό απόθεμα της ΕΕ και τις εθνικές πολιτικές στέγασης.
Κανείς δεν αμφισβητεί την ανάγκη ανακαίνισης του κτιριακού μας αποθέματος και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, είναι ύψιστης σημασίας να μην χαθεί η δημόσια υποστήριξη για την πράσινη μετάβαση. Πρέπει να προσφέρουμε μαζικά τα εργαλεία για να διευκολύνουμε την ανακαίνιση και να δώσουμε κάποια ευελιξία στην υλοποίηση των στόχων. Το τελευταίο θα είναι καθήκον των ευρωπαίων νομοθετών στις επερχόμενες διοργανικές διαπραγματεύσεις».
