Του Αργύρη Δεμερτζή από το ECOPRESS.GR

Εντός της εβδομάδας (14.3.2023) ψηφίζεται στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, η ενεργειακή ευρωπαϊκή Οδηγία (EPBD), βάσει της οποίας οι χώρες μέλη θα υιοθετούν αυστηρά μέτρα και υποχρεώνονται οι ιδιοκτήτες να προχωρήσουν στην ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων τους, ως προϋπόθεση για να μπορούν να πωληθούν και να ενοικιαστούν.

Για «Αρμαγεδώνα» και μεγάλες ανατροπές τα επόμενα χρόνια στην ιδιωτική ακίνητη περιουσία έκανε λόγο ο Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), και της Διεθνούς Ενώσεως Ιδιοκτητών Ακινήτων (UIPI) από τοπ βήμα της 6ης Prodexpo North, καθώς όπως είπε: «οι χώρες μέλη θα υποχρεωθούν να  υιοθετήσουν σκληρά μέτρα για όσους δεν συμμορφωθούν, τα κυριότερα από τα οποία θα είναι ότι θα απαγορεύεται η εκμίσθωση ή η πώλησή τους αν δεν αναβαθμιστούν ενεργειακά».

Άρχισε να λειτουργεί, πιλοτικά στην αρχή, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα https://akinita.gov.gr/ η εφαρμογή του «Ηλεκτρονικού Φακέλου Ακινήτου», όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Κυριάκος Πιερρακάκης. Πρόκειται για ένα νέο ψηφιακό εργαλείο που μπορεί να συλλέγει αυτόματα, από 6 δημόσιους φορείς, τα αναγκαία έγγραφα για την μεταβίβαση ενός ακινήτου. Στόχος είναι, η πλατφόρμα, να τεθεί σε παραγωγική – πλήρη λειτουργία από την 1 Νοεμβρίου, διευκολύνοντας την ζωή των πολιτών που «παλεύουν» σήμερα για να συλλέξουν περίπου 17 έγγραφα, για την έκδοση των οποίων θα πρέπει βέβαια να έχουν μεριμνήσει προηγουμένως οι ίδιοι, των οποίων όμως δυστυχώς ο αριθμός παραμένει αμείωτος αφού καμιά αρχή και κανένας φορέας δεν δέχεται να “κάνει πίσω” διευκολύνοντας τους πολίτες με την κατάργηση μέρους τουλάχιστον της εξοντωτικής αυτής “πιστοποιητικοκρατίας”… 

Με το άρθρο 42 του Ν. 5028/2023 βελτιώθηκε και πάλι η διαδικασία έκδοσης και η διάρκεια ισχύος της βεβαίωσης περί μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (Τ.Α.Π.) κατά τη διαδικασία μεταβίβασης της κυριότητας ακινήτων και επαναπροσδιορίζεται η διαδικασία και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την έκδοσή της, ώστε να επιταχυνθεί η σχετική διαδικασία, να μην αυτοσχεδιάζει κάθε Δήμος, ζητώντας δεκάδες δικαιολογητικά, και η εκδιδόμενη βεβαίωση να ισχύει μέχρι το τέλος κάθε ημερολογιακού-οικονομικού έτους, και όχι για δύο μήνες, όπως συνέβαινε σε αρκετούς Δήμους.

Ομως η νέα διάταξη αν και μειώνει δραματικά τον αριθμό των απαιτουμένων εγγράφων που ζητούνται από τους Δήμους, σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ της οποίας σημειωτέον δεν ζητήθηκε η γνώμη, έχει δύο σημεία στα οποία χρειάζεται άμεση βελτίωση, τα οποία η ΠΟΜΙΔΑ επεσήμανε με επιστολή της προς τους αρμόδιους υπουργούς ΥΠΕΣ και ΥΠΕΝ, της οποίας το περιεχόμενο έχει ως εξής:

Ένα ακόμη αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ που προβλήθηκε στο 40ό Συνέδριό της, ικανοποιήθηκε από την ΑΑΔΕ. Με απόφαση του Διοικητή της κ. Γιώργου Πιτσιλή δόθηκε προθεσμία έως την 31.3.2023 για να δηλωθούν χωρίς πρόστιμο όλες οι λύσεις μισθώσεων που έλαβαν χώρα οποτεδήποτε μέχρι και την 31.12.2022. Υπενθυμίζεται ότι η δήλωση λύσης των κάθε είδους μισθώσεων είναι υποχρεωτική, και στην πράξη πρέπει να αναρτάται στην εφαρμογή της ΑΑΔΕ  αφού ο ιδιοκτήτης παραλάβει το ακίνητο και τα κλειδιά του και ποτέ πριν από αυτό, ώστε να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Επίσης προς διευκόλυνση των επιχειρήσεων με άλλη απόφαση θεσπίστηκε μετάθεση προθεσμιών διαβίβασης φορολογικών δεδομένων στο MyData.

Με την πρώτη απόφαση αυτή προβλέπεται ότι “Σε περίπτωση που συμφωνία μίσθωσης, για την οποία έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά ή έχει κατατεθεί στη Δ.Ο.Υ. «Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας», έχει λυθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2022, ο εκμισθωτής υποχρεούται να δηλώσει μέχρι την 31η Μαρτίου 2023 την ημερομηνία της λύσης, διαφορετικά η συμφωνία της μίσθωσης θεωρείται ότι είναι σε ισχύ.”. 

Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομικών με τίτλο “Ρυθμίσεις για την εξαγορά κατεχομένων ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, ακινήτων του Ταμείου Εθνικής Άμυνας, λοιπές διατάξεις για την ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας ΥΠΟΙΚ”.

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, σε ότι αφορά τα ακίνητα και τους ιδιοκτήτες τους εισάγονται οι εξής ρυθμίσεις.

Με τις προτεινόμενες διατάξεις των άρθρων 1-15, σκοπός της ρύθμισης για τα διακατεχόμενα ακίνητα είναι ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία της εξαγοράς ακινήτων που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών από πρόσωπα που τα κατέχουν. Η εξαγορά εξυπηρετεί σκοπούς δημοσίου συμφέροντος, που συνίστανται στην  οριστική  διευθέτηση  του  ιδιοκτησιακού  καθεστώτος  της  ιδιωτικής  περιουσίας  του Δημοσίου, στην αποκατάσταση των προσώπων που διατηρούν στα ακίνητα αυτά την κατοικία τους ή τον τόπο άσκησης της οικονομικής τους δραστηριότητας, και δι’αυτών στην αξιοποίηση της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου και στην προώθηση της τουριστικής, βιομηχανικής, βιοτεχνικής και αγροτικής ανάπτυξης επ’ ωφελεία της εθνικής οικονομίας. 

Ένα ακόμη θεσμικό αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ, η πενταετής παραγραφή των κάθε είδους υποχρεώσεων προς τους Δήμους, γίνεται δεκτό από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών, με ρύθμιση η οποία όμως συνοδεύεται από μεταβατικές ενδιάμεσες προθεσμίες, ώστε να μετριαστεί η απώλεια εσόδων των Ο.Τ..Α. 

Οι σχετικές διατάξεις εισάγονται με σχέδιο νόμου που τιτλοφορείται «Σύστημα Καινοτομίας στον δημόσιο τομέα – Ρυθμίσεις Γενικής Γραμματείας Ανθρωπίνου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα – Ρυθμίσεις για τη λειτουργία των Ο.Τ.Α. α΄ και β’ βαθμού και των αποκεντρωμένων διοικήσεων και για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών», και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση  στον ιστότοπο διαβουλεύσεων του ΥΠΕΣ.

3 ερωτήματα και απαντήσεις για το πότε ισχύει και πότε μπορεί να μην ισχύσει

Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 241^Α/23.12.2022,  ως « Άρθρο 96 του Νόμου 5007/2022 και με τίτλο “Καθορισμός ανώτατου ορίου αναπροσαρμογής μισθώματος για εμπορικές και επαγγελματικές μισθώσεις ακινήτων για το έτος 2023», η τροπολογία του Υπουργείου Ανάπτυξης η οποία δεν επιτρέπει για τις εμπορικές μισθώσεις ακινήτων (π.δ. 34/1995), αναπροσαρμογή του μισθώματος που να υπερβαίνει σε ποσοστό το τρία τοις εκατό (3%), κατά ανώτατο όριο, σε σχέση με το μίσθωμα του έτους 2022, υπό τις οριζόμενες στη διάταξη αυτή εξαιρέσεις υπέρ της μεγάλης επενδυτικής ιδιοκτησίας. Παρόμοια ρύθμιση είχε προηγηθεί και για το έτος 2022.

Με την παρούσα εγκύκλιο η ΠΟΜΙΔΑ απαντά στα συχνότερα ερωτήματα που τίθενται από ιδιοκτήτες επαγγελματικών ακινήτων από όλη τη χώρα, σχετικά με τη ρύθμιση αυτή, η οποία θα συζητηθεί και στο 40ό Πανελλήνιο Συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ, το Σάββατο 28.1.2023, στις 10 π.μ. στο Αμφιθέατρο Καρατζά, Αιόλου 82-84.

Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 241^Α/23.12.2022,  ως « Άρθρο 96 του Νόμου 5007/2022 και με τίτλο “Καθορισμός ανώτατου ορίου αναπροσαρμογής μισθώματος για εμπορικές και επαγγελματικές μισθώσεις ακινήτων για το έτος 2023», η τροπολογία του Υπουργείου Ανάπτυξης η οποία δεν επιτρέπει για τις εμπορικές μισθώσεις ακινήτων (π.δ. 34/1995), αναπροσαρμογή του μισθώματος που να υπερβαίνει σε ποσοστό το τρία τοις εκατό (3%), κατά ανώτατο όριο, σε σχέση με το μίσθωμα του έτους 2022, υπό τις οριζόμενες στη διάταξη αυτή εξαιρέσεις υπέρ της μεγάλης επενδυτικής ιδιοκτησίας.

Μελανό σημείο στη νέα ρύθμιση είναι το ότι το δεσμευτικό αυτό μέτρο επιβλήθηκε αποκλειστικά σε βάρος των μικρομεσαίων ιδιοκτητών καταστημάτων και γραφείων, ενώ εξαιρέθηκε ρητά από αυτό όλη η μεγάλη επιχειρηματική και επενδυτική ιδιοκτησία, αλλά και το ίδιο το Δημόσιο, όταν είναι εκμισθωτής! Πρόκειται για ένα απίστευτο μέτρο μοναδικής αντίστροφης κοινωνικοοικονομικής και ουσιαστικά αντιλαικής προσέγγισης, που στρέφεται εναντίον της μικρής και μεσαίας ιδιοκτησίας, ενώ ταυτόχρονα αφήνει ανενόχλητη την μεγάλη ιδιοκτησία και το Δημόσιο!   

Δικαιώθηκε πανηγυρικά ο 35ετής σχεδόν αγώνας της  ΠΟΜΙΔΑ σε σχέση με την νομιμότητα των ανοικτών θέσεων στάθμευσης στις πυλωτές πολυκατοικιών με χιλιοστά ιδιοκτησίας επί του οικοπέδου, ως ανεξάρτητων δηλαδή οριζοντίων ιδιοκτησιών, με την τροπολογία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που ψηφίστηκε στη Βουλή και αναμένεται η δημοσίευσή της. Παράλληλα με άλλο άρθρο της ίδιας τροπολογίας παρατείνεται έως την 31.7.2023 η προθεσμία δήλωσης περιουσιακών στοιχείων στο Κτηματολόγιο χωρίς πρόστιμο.

Το πρόβλημα αυτό έχει προκύψει επειδή όταν το 1979 και το 1981 νομοθετήθηκε απαγόρευση δημιουργίας νέων θέσεων στάθμευσης στον ανοικτό χώρο της πυλωτής, ώστε αυτές να μην μπορούν να περιέλθουν σε κατοίκους άλλων πολυκατοικιών, δεν υπήρξε μεταβατική διάταξη για τις πολλές χιλιάδες θέσεις που είχαν ήδη νόμιμα συσταθεί κατά τις δεκαετίες του 60 και του 70 και είχαν αγοραστεί νόμιμα σε χρόνο που αυτό επιτρεπόταν.

Ο 35ετής σχεδόν αγώνας της ΠΟΜΙΔΑ για το πρόβλημα της ακυρότητας των θέσεων στάθμευσης στον ανοικτό χώρο της πυλωτής, αν αυτές είχαν δημιουργηθεί ως ανεξάρτητες ιδιοκτησίες, φαίνεται ότι σύντομα θα έχει αίσιο τέλος, όπως προκύπτει από έγκυρο ρεπορταζ του δημοσιογράφου Προκόπη Γιόγιακα, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 13.12.2022, μαζί με την οποία δημοσιεύεται και άρθρο του αρμόδιου υφυπουργού Κτηματολογίου κ. Θεόδωρου Λιβάνιου, με το οποίο επιβεβαιώνεται ρητά το ανωτέρω ρεπορτάζ. 

Πρόκειται για μια πληγή που παραμένει ανοιχτή από τη δεκαετία του ’70 η οποία προκαλεί ακόμη και σήμερα,  εντάσεις και διαμάχες μεταξύ των ενοίκων των παλιών πολυκατοικιών, στις πυλωτές, στις δικαστικές αίθουσες και σήμερα σοβαρό πρόβλημα στο Κτηματολόγιο, προβληματίζοντας και τους συμβολαιογράφους, με τον πρόεδρό τους κ. Γιώργο Ρούσκα, να συντάσσεται και αυτός στον πολυετή αγώνα για την ανεύρεση λύσης.